Diệp Hạ Châu đắng, hay còn gọi là Chó đẻ răng cưa, là một cây mọc hoang, phổ biến ở nhiều nước trên thế giới, từ Châu Mỹ, Châu Phi tới Châu Á.

 

 

Mỗi nước đều có nền Y học dân gian và cây Diệp hạ châu đắng đều được người dân bản địa sử dụng theo kinh nghiệm của họ.

Nếu kể ra những tác dụng đã biết của cây Diệp hạ châu đắng, được công bố trên các tài liệu, thì dễ dàng nhận thấy đây là một cây thuốc quý, có nhiều tác dụng, không có các báo cáo về độc tính: Các tác dụng kháng virus, chống viêm, hỗ trợ điều trị các bệnh về gan, sỏi thận, tiểu đường, hạn chế ung thư đều đã có nhiều tài liệu đề cập tới.

 

Ở châu Mỹ, vùng Amazon, nó có tên là Chanca piedra, theo tiếng Tây Ban Nha, có nghĩa là “Cây làm vỡ sỏi”, Ở Braxin, gọi là Arranca piedras, cũng có nghĩa là tán sỏi. Các nhà khoa học dựa trên kinh nghiệm dân gian này, đã nghiên cứu và xác nhận tác dụng chữa sỏi thận.

 

Kinh nghiệm dân gian ở Togo lại sử dụng chủ yếu trong việc chữa Tiểu đường. Theo đó, các nhà khoa học đã thực hiện việc nghiên cứu nhằm xác định hiệu quả trị tiểu đường của dịch chiết nước và dịch chiết cồn-nước từ cây Diệp hạ châu. Các thực nghiệm được tiến hành trên chuột. Sau khi xử lý một loạt kết quả thu được, các tác giả đi đến kết luận rằng dịch chiết của Diệp hạ châu (Phyllanthus amarus Schum et Thonn) có họat tính chống tiểu đường bởi làm tăng lượng Insulin trong huyết thanh. Nhờ họat tính chông tiểu đường và chống Oxi hóa, Diệp hạ châu có thể hỗ trợ điều trị tiểu đường và phòng ngừa các biến chứng của nó.

Trong y học dân gian Nigeria, Phyllanthus amarus lại được sử dụng như một cây thuốc làm cải thiện hoạt động sinh dục của đàn ông. Khai thác kinh nghiệm này, các nhà nghiên cứu ở Nigeria đã tiến hành xác định hiệu lực của dịch chiết Methanol từ lá cây Diệp hạ châu lên các thông số Hormon của chuột lang đực. Các tác giả nhận thấy dịch chiết Methanol từ lá cây đã gây ra một tác dụng tăng Testosterol có ý nghĩa trên chuột lang đực. Mức tăng cao nhất sau khi sử dụng dịch chiết ở ngày thứ 14. Điều này khẳng định kinh nghiệm sử dụng trong dân gian ở Nigeria là có cơ sở.

 

Ở Việt Nam, việc sử dụng trong nhân dân cũng như các nghiên cứu chủ yếu theo hướng trị các chứng, bệnh về gan. Tác dụng làm hạ men gan, phòng và trị viêm gan B thường là các chỉ định chủ yếu của các sản phẩm từ Diệp hạ châu đắng.

Về thành phần hóa học, trong Diệp hạ châu, người ta chú ý đến hai chất, được coi là tạo ra họat tính của cây, đó là Hypophyllanthin và Phyllanthin. Theo kết quả nghiên cứu của Viện Kiểm nghiệm Trung ương cũng như một số phòng thí nghiệm khác ở Việt Nam, Hypophyllanthin và phyllanthin chỉ có trong cây Diệp hạ châu đắng (Phyllanthus amarus Schum et Thonn) mà không có trong Diệp hạ châu thường (Phyllanthus urinaria. L  ). Trên thực địa, hai cây này khá giống nhau, khó phân biệt. Để thuận lợi cho việc nhận biết cây tươi, người ta chỉ ra rằng cây có thân xanh là Diệp hạ châu đắng (P. amarus), cây có thân phớt màu tia là Diệp hạ châu thường (P. urinaria). Hiện tại, các cơ sở trồng Diệp Hạ châu cung cấp cho các Công ty sản xuất đã cẩn trọng trong việc chọn giống để đảm bảo cung cấp nguyên liệu đúng là Diệp hạ châu đắng (Phyllanthus amarus Schum et Thonn), có họat chất tốt. Ngược lại, các Công ty sản xuất cũng không mua nguyên liệu từ nguồn thu hái hoang dại.

 

Mới đây (2014), các nhà nghiên cứu Ấn độ phối hợp với các nhà nghiên cứu Scotland nghiên cứu tác dụng của hai chất Phyllanthin và Hypophyllanthin đối với ung thư vú. Các nhà khoa học đã chứng minh và đi tới kết luận rằng các chất Hypophyllanthin và Phyllanthin có tác dụng kìm hãm sự phát triển của tế bào ung thư trong ung thư vú. Họ hy vọng rằng thành công này sẽ định hướng cho các nghiên cứu tiếp theo, đưa Phyllanthin và Hypophyllanthin thành các thuốc chống ung thư trong tương lai.

 

Các Công ty sản xuất thuốc trong nước đã đưa ra thị trường nhiều thuốc có Diệp hạ châu trong thành phần. Hầu hết các sản phẩm chưa có chỉ tiêu theo dõi hàm lượng của Phyllanthin và Hypophyllanthin. Tại công ty Danapha, việc kiểm tra Phyllanthin và Hypophyllanthin, được thực hiện đối với nguyên liệu, trong quá trình chiết suất, cao khô và thành phẩm.Trên cơ sở đó, Công ty đã xây dựng Tiêu chuẩn sản phẩm, trong đó có quy định hàm lượng Phyllanthin và Hypophyllanthin trong thành phẩm. Hai sản phẩm viên Diệp hạ châu và VG5 đang được áp dụng các tiêu chuẩn này.

 

Diệp hạ châu đắng là một cây thuốc thông dụng, phổ biến, dễ trồng, có nhiều tác dụng trong chữa bệnh, vẫn luôn được các nhà khoa học nghiên cứu và hy vọng sẽ tạo ra được những thuốc mới.

 

 

Diệp Hạ Châu của Danapha được chiết xuất từ cây Diệp Hạ Châu đắng, được chỉ định trong các trường hợp: - Tăng cường chức năng gan, phục hồi tế bào gan. - Điều trị hỗ trợ viêm gan, đau yết hầu, ung nhọt, đinh râu, lỡ ngứa